Dosage is de laatste stap in het productieproces van champagne, waarbij een kleine hoeveelheid mengsel van suiker en wijn (de liqueur d’expédition) wordt toegevoegd aan de fles om de smaak van de Champagne af te ronden en de zoetheid te bepalen. Het doel van de dosage is om de champagne te stabiliseren en de smaak in balans te brengen. Afhankelijk van de hoeveelheid suiker die wordt toegevoegd, kan de Champagne worden geclassificeerd als brut (droog), extra brut (zeer droog), sec (halfdroog), demi-sec (halfzoet) of doux (zoet). De hoeveelheid toegevoegde suiker is afhankelijk van de voorkeur van de producent en de stijl van de wijn. Na de dosage wordt de champagne afgesloten met een kurk en een muselet, en blijft deze nog enige tijd op de fles rijpen voordat deze wordt verkocht en gedronken.
De liqueur d’expédition
De liqueur d’expédition, het mengsel van suiker en wijn dat wordt toegevoegd aan de fles tijdens de dosage, bevat over het algemeen alleen suiker en soms een kleine hoeveelheid extra oude wijn, druivenmost of likeuren. Het doel van de dosage is om de smaak van de champagne af te ronden en de zoetheid te bepalen, niet om kruiden of andere smaakstoffen toe te voegen. In sommige gevallen kunnen producenten echter wel andere ingrediënten toevoegen aan de dosage, zoals cognac of likeur, om zo een specifieke smaak of aroma te creëren. Dit is echter niet gebruikelijk en wordt voornamelijk gedaan bij speciale cuvées of vintage champagnes.
Druivenmost is het vers geperste sap dat wordt verkregen door het persen van de druiven. Het is het eerste sap dat uit de druiven komt en bevat suikers, zuren en aroma’s die essentieel zijn voor de fermentatie van wijn. Na het persen wordt de most meestal geklaard en gefilterd om onzuiverheden te verwijderen voordat het wordt gefermenteerd. Afhankelijk van de stijl van de wijn kan de most al dan niet worden gefermenteerd met de schillen en zaden van de druiven, die extra kleur, tannines en smaken kunnen toevoegen aan de uiteindelijke wijn. Druivenmost is een belangrijk ingrediënt bij de productie van wijn, en de kwaliteit van de most kan van invloed zijn op de kwaliteit van de uiteindelijke wijn.
Dosage, het geheim van de keldermeester
Voor veel champagnehuizen is de exacte samenstelling van de dosage een goed bewaard geheim, omdat het een belangrijke rol speelt bij het definiëren van de smaak en stijl van de champagne. Het is echter niet per se het grootste geheim in de productie van Champagne, aangezien het hele productieproces van Champagne, inclusief de selectie van druiven, het persen, de gisting en de veroudering, zeer zorgvuldig wordt gecontroleerd en bewaakt om de kwaliteit en de consistentie van de Champagne te waarborgen. De dosage is slechts een van de vele factoren die de uiteindelijke smaak en stijl van de champagne bepalen.
Een voorbeeld:
De dosage van Veuve Clicquot Yellow Label:
Veuve Clicquot Yellow Label is een Brut Champagne, wat betekent dat het een laag suikergehalte heeft. De dosage voor Brut Champagne varieert van 0 tot 12 gram suiker per liter, en voor Veuve Clicquot Yellow Label is de dosage ongeveer 9 gram suiker per liter.
De dosage van Veuve Clicquot Yellow Label wordt gemaakt door een mengsel van reserve wijnen en suiker (liqueur d’expédition) toe te voegen aan de basiswijn voor de tweede gisting op fles. De exacte samenstelling van deze mengeling wordt geheim gehouden, maar het wordt gezegd dat het een combinatie is van wijnen uit verschillende jaren en verschillende druivenrassen.
De dosage van Veuve Clicquot Yellow Label is ontworpen om de karakteristieke smaak van het huis te behouden, namelijk fruitig, vol en evenwichtig met een subtiele toastiness. Het suiker- en zuurgehalte van de dosage is zo gekozen dat ze een perfecte balans creëren tussen zoetheid en frisheid, waardoor de champagne toegankelijk en aangenaam is voor een breed publiek.
De dosage van Veuve Clicquot Yellow Label wordt toegevoegd tijdens het dégorgementproces, wanneer de fles wordt ontdaan van het bezinksel dat zich heeft gevormd tijdens de tweede gisting op fles. De dosage wordt toegevoegd voordat de fles definitief wordt afgesloten met een kurk en een metalen muselet.
Grammen suiker per liter (g/L)
De hoeveelheid dosage die aan champagne wordt toegevoegd, wordt meestal uitgedrukt in grammen suiker per liter (g/L). Dit betekent dat als er bijvoorbeeld 10 g/L dosage aan een champagne wordt toegevoegd, er 10 gram suiker is opgelost in elke liter champagne. Er zijn echter ook andere eenheden die gebruikt kunnen worden, zoals gram suiker per fles of zelfs milliliters van een suikeroplossing met een bepaalde concentratie per fles. Het hangt af van de producent en het type champagne welke eenheid wordt gebruikt om de dosage aan te geven.
De liqueur d’expédition is de suikeroplossing die wordt toegevoegd aan de champagne na het degorgeren en die de dosage van de champagne bepaalt. Het is een mengsel van suiker en wijn, en de samenstelling kan verschillen afhankelijk van de producent en het type champagne.
Er zijn verschillende soorten liqueur d’expédition die kunnen worden gebruikt, afhankelijk van de gewenste smaak en stijl van de champagne. Enkele voorbeelden zijn:
- Brut nature of brut zero: geen toegevoegde suiker (dosage van 0 g/L)
- Extra brut: zeer droog, met een lage dosering van maximaal 6 g/L
- Brut: droog, met een dosering van minder dan 12 g/L
- Extra sec: halfdroog, met een dosering tussen 12 en 17 g/L
- Sec: zoet, met een dosering tussen 17 en 32 g/L
- Demi-sec: zoet, met een dosering tussen 32 en 50 g/L
- Doux: zeer zoet, met een dosering van meer dan 50 g/L
Opmerking: de dosering kan variëren afhankelijk van de producent en het type champagne, dus dit zijn slechts algemene richtlijnen.
