Bijzondere druiven
Iedere fles champagne begint met druiven, maar niet zomaar druiven. Slechts een handvol rassen mag volgens de regels van de AOC Champagne worden gebruikt. Jarenlang bleef die lijst onveranderd tot er in de 21e eeuw voorzichtig ruimte kwam voor vernieuwing.
Vandaag telt Champagne negen officieel toegestane druivensoorten, elk met een eigen karakter, geschiedenis en bijdrage aan de stijl van de wijn.
De klassieke zeven
De basis van Champagne rust op drie bekende namen:
- Chardonnay (B) – frisheid, finesse en elegantie
- Pinot noir (N) – structuur en kracht
- Meunier (N) – fruitigheid en rondheid
Daarnaast zijn er vier historische druiven die vroeger vaker werden gebruikt, maar nu nog zelden voorkomen:
- Arbane (B)
- Petit meslier (B)
- Pinot blanc (B)
- Pinot gris (G)
De 8e druif: Voltis (toegelaten in 2021)
In december 2021 kwam er voor het eerst in decennia een nieuwe naam bij: Voltis.
Deze hybride druif is ontwikkeld om beter bestand te zijn tegen ziektes zoals meeldauw, waardoor minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn. Een bewuste stap richting duurzame wijnbouw, zonder de identiteit van Champagne te verliezen.
Voltis mag slechts in kleine hoeveelheden worden aangeplant (maximaal 5% van de wijngaardoppervlakte per producent), en de eerste champagnes met deze druif zullen pas over enkele jaren op de markt verschijnen.
De 9e druif: Chardonnay rose (goedgekeurd in 2025)
Op 12 juni 2025 keurde het nationale comité van de INAO officieel een wijziging goed in het cahier des charges van de Champagne AOC. Daarmee werd Chardonnay rose (Rs) toegevoegd als negende toegestane druif voor de productie van Champagne en Coteaux Champenois.
Deze druif is een natuurlijke mutatie van de klassieke Chardonnay, met een lichtroze schil maar wit sap. Qua smaak lijkt hij sterk op zijn witte tegenhanger, al zou hij iets floraler en expressiever zijn. Voorlopig is de aanplant minimaal, maar de toelating markeert een belangrijke stap: Champagne blijft trouw aan traditie, maar staat open voor nuance en evolutie.
Even de letters uitgelegd
>In Franse documenten zie je vaak een letter achter de naam van een druif. Dat verwijst naar de kleur van de schil:<
B = blanc (wit)
N = noir (blauw/zwart)
G = gris (grijs)
Rs = rose (roze)
Zo onderscheiden wijnmakers varianten van hetzelfde ras, zoals Chardonnay B en Chardonnay rose Rs.
De voordelen van Chardonnay rose
De toelating van Chardonnay rose is niet zomaar een symbolische toevoeging; deze druif brengt ook echte voordelen voor de toekomst van Champagne.
1. Meer genetische diversiteit
Chardonnay rose is een natuurlijke mutatie van de klassieke Chardonnay, en dat betekent genetische variatie. Voor een regio die grotendeels afhankelijk is van een klein aantal druivenrassen, helpt die diversiteit om de wijngaarden veerkrachtiger te maken tegen ziekten en veranderende klimaatomstandigheden.
2. Betere aanpassing aan klimaatverandering
Voorlopige studies en praktijkervaringen tonen dat Chardonnay rose iets later rijpt dan de witte variant. Dat is een voordeel in een tijd waarin de zomers in Champagne warmer worden: de druif behoudt beter zijn natuurlijke zuren en frisheid, waardoor hij uitstekend past binnen de klassieke stijl van de streek.
3. Nieuwe expressie binnen vertrouwde stijl
Hoewel de druif dezelfde genetische basis deelt met Chardonnay, zijn er subtiele verschillen in aroma. Wijnmakers beschrijven tonen van witte bloemen, steenfruit en een zachte kruidigheid, die wat meer diepte geven aan een Blanc de Blancs of blend. De kleur van de schil beïnvloedt de kleur niet, maar wél de aromatische intensiteit.
4. Kleine stap, groot effect voor innovatie
De opname van Chardonnay rose is vooral een signaal dat Champagne ook vooruit durft te kijken. Net als bij de introductie van Voltis laat deze beslissing zien dat het gebied openstaat voor gecontroleerde vernieuwing, zonder het DNA van de streek te verliezen.
Champagne: trouw aan traditie, open voor de toekomst
Van de historische arbane tot de moderne Voltis en de verrassende Chardonnay rose. Champagne blijft zich ontwikkelen. De regels zijn streng, maar juist die precisie zorgt ervoor dat innovatie hier niet botst met traditie. De toekomst van Champagne is dus niet alleen sprankelend, maar ook verrassend kleurrijk.
